:: ماهیان خلیج فارس و دریای عمان ← خانواده زمردماهیان ← گونه زمرّدماهی رفتگر خط‌آبی

■ سیستماتیک:

■ نام علمی گونه: Labroides dimidiatus (Valenciennes, 1839)iه
:: نام فارسی و محلی ایران: زمردماهی رفتگر خط‌آبی، راس آرایشگر

:: رده‌بندی کامل ↓
← Class: Actinopterygii (رده: پرتوبالگان)
← Infraclass: Teleostei (فرو رده: پیوسته‌استخوانان)
← Order: Perciformes (راسته: سوف‌ماهی‌سانان)
← Suborder: Labroidei (زیرراسته: زمردماهی‌واران)
← Family: Labridae (خانواده: زمردماهیان) (En: Wrasses)
← Subfamily: Xyrichtyinae
← Genus: Labroides
← Species: Labroides dimidiatus (گونه: زمرّدماهی دم‌جارویی)

:: نام انگلیسی: Bluestreak cleaner wrasse و نیز: Bluestreak cleanerfish, Bridled beauty, Cleaner fish, Cleaner wrasse, Common cleaner wrasse
• کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس و دریای عمان و سایرین: -
:: برخی از اسامی علمی مترادف قدیمی، یا غیرمعتبر: Cossyphus dimidiatus
:: ریشه لغوی: Labroidesاز واژه in (لاتین) = داخل + istion (یونانی)= بادبان

■ کشورهای محل زندگی زمردماهی رفتگر خط‌آبی
• گزارش‌شده در آب‌های ایران و کشورهای دیگر از جمله:
کویت، عمان، قطر، بحرین، فلسطین، اردن، عربستان، امارات، یمن، چین، هنگ کنگ، هند، اندونزی، ژاپن، کره جنوبی، مالزی،مالدیو، فیلیپین، سریلانکا، تایوان، تایلند، تیمور شرقی، ویتنام
آفریقا: مصر، کنیا، ماداگاسکار، موزامبیک، سومالی، آفریقای جنوبی، سودان، تانزانیا و...
اقیانوسیه: استرالیا، ساموآ، میکرونزی، نیو کالدونیا، پالائو، پاپوآ گینه نو، تاهیتی، تونگا و...

■ زیستگاه‌های گزارش‌شده زمردماهی رفتگر خط‌آبی
• بومی در خلیج فارس و دریای عمان، و نیز:
اقیانوس اطلس، خلیج کاریگارا، دیواره بزرگ مرجانی و دریای مرجان استرالیا، خلیج داوائو، فلات‌های شرق‌مرکزی، غرب‌مرکزی، شمالی و شمالشرقی استرالیا، خلیج عقبه، اقیانوس هند، خلیج کیمبی، خلیج لاگونوی، خلیج لانوزا، خلیج لینگاین، خلیج مالالاگ، خلیج میلنه، خلیج مورو، خلیج اورموک، اقیانوس آرام، خلیج پانای، خلیج پانگوئیل، آب‌های پلی‌نیز، خلیج راگای، دریای سرخ، خلیج سن میگل، خلیج سارانگانی، خلیج کوسه، خلیج ساگاد، آب‌های ساحلی سومالی، خلیج سارساگان، دریای جنوبی چین، دریای سولو-سلبز، خلیج تاوی تاوی، خلیج تایاباس، خلیج اولاگان، دریای زرد و...

■ ویژگی‌های زیستگاه زمردماهی رفتگر خط‌آبی
دریازی، نزدیک مرجان‌ها، بدون مهاجرت.
در عمق 1 تا 40 متری و بیشتر تا 30 متری مشاهده شده است.
ساکن آب‌های گرمسیری با دمای 24 تا 28 درجه سانتیگراد.
در نواحی غنی از مرجان‌ها در آبگیرهای نزدیک ساحل و پهنه‌های مرجانی مناطق نیمه بین جزر و مدی زندگی می‌کند.
مختصات جغرافیایی: از 32°شمالی تا 36°جنوبی و 24°شرقی و 124°غربی

■ مشخصات ظاهری، رفتاری و فیزیولوژیک زمردماهی رفتگر خط‌آبی

• شکل بدن: باله پشتی دارای 9 شعاع سخت و 10-11 شعاع نرم | باله مخرج یدارای 3 شعاع سخت و 10 شعاع نرم | باله سینه‌ای دارای 13-15 شعاع نرم | باله دمی تقریبا کوتاه و صاف | روی خط جانبی 50-52 فلس دارد | بدن کشیده و فشرده | پیشانی کم و بیش صاف | موقعیت دهان از نوع انتهایی | فلس‌ها از نوع شانه‌ای
• اندازه: حداکثر طول کل 14 سانتیمتر است.
• طول عمر: 4 سال.
• غذا: از سخت‌پوستان و نیز انگل‌های خارجی
• ژنتیک: تعداد کروموزم‌های هاپلوئید / گامتیک (n) برابر 24 و تعداد کروموزوم‌های دیپلوئید / زیگوتیک (2n) برابر 48-48 است.
• خصوصیات رفتاری: بی‌خطر برای انسان. بعضی بالغین تنها زندگی کرده و قلمروطلب هستند و اگر غریبه وارد قلمرو شود با تحرک خاص واکنش نشان می‌دهند. این واکنش را بویژه بچه‌ماهیان نسبت به غواصان هم دارند.
رفتار تمیزکردن بدن ماهیان دیگر را دارد. معمولا در محل خاصی ساکن می‌ماند تا ماهیان به سمتش بیایند. این محل‌ها معمولا در اختیار یک جفت مایه بالغ، یک گروه بچه‌ماهیان یا یک گروه مادهء تحت مالکیت یک نر غالب، که در صورت حذف آن نر، یکی از ماده‌ها تغییر جنسیت می‌دهد.
در صورت نگهداری در آکواریوم، ممکن است از آن بیرون بجهد.
• سایر توضیحات: تحقیقات نشان می‌دهد که دو گروه فراگیر اقیانوس هند و اقیانوس آرام با یکدیگر تفاوت‌های ظاهری دارند.

■ تولیدمثل زمردماهی رفتگر خط‌آبی

در هنگام بلوغ 8.8 سانتیمتر هستند.
تخمگذار و تک‌همسر.
هرمافرودیت ماده به نر است (تغییر جنسیت دوجهته هم گزارش شده است). تغییر جنسیت 14-18 روز طول می‌کشد. نوزادان همه ماده هستند و بعضی از آنها تغییر جنسیت می‌دهند.
تخمهای پلاژیک دارد. از تخم و نوزادنگهداری نمی‌کنند.

■ صید زمردماهی رفتگر خط‌آبی

-

■ ارزش‌های اقتصادی زمردماهی رفتگر خط‌آبی

فاقد ارزش صید تجاری.
به عنوان گونه آکواریومی مطرح است. نگهداری آن در آکواریوم سخت است.

■ وضعیت ذخایر زمردماهی رفتگر خط‌آبی

در سیاهه قرمز گونه‌های IUCN، دارای وضعیت "کمترین نگرانی" (LC) است.

■ بهداشت و بیماری‌های زمردماهی رفتگر خط‌آبی

-

○ تصاویر و فیلم از زمردماهی رفتگر خط‌آبی: