■ مشخصات کلی خانواده کفال‌ماهیان (Mugilidae):
»» خانواده کفال‌ماهیان (Mugilidae) متعلق به راسته کفال‌ماهی‌سانان (Mugiliformes) است.
ریشه لغوی: از واژه mugil, -ilis (لاتین) = کفال خاکستری
نام انگلیسی: Mullets
نام فارسی: کفال‌ماهیان
◄ این خانواده در آب‌های داخلی ایران و همچنین آب‌های خلیج فارس و دریای عمان نیز نمایندگانی دارد، از این رو در آن بخش نیز مورد اشاره قرار گرفته‌اند.
■ خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده کفال‌ماهیان، Mugilidae به شرح زیر است:
- دارای 26 جنس و 78 گونه در جهان
- دارای دو باله پشتی مجزا از یکدیگر. باله پشتی اول دارای 4 خار است، ولی باله پشتی دوم دارای شعاع‌های نرم منشعب است.
- باله شکمی در موقعیت زیرشکمی (Subadominal)، که دارای یک خار و 5 شعاع نرم منشعب است.
- باله مخرجی دارای 2 یا 3 خار و باله سینه‌ای نوکدار است.
- خط جانبی بسیار نامشخص است یا وجود ندارد.
- حفره دهانی عریض (عرضی) است. دهان کوچک است.
- بدن و سر پوشیده از فلس‌های دایره‌ای‌شکل (Cycloid) هستند.
- دندان‌ها کوچک یا فاقد دندان است.
- معده ماهیچ ای و روده بسیار طولانی است.
- دارای 24 تا 26 عدد مهره است.
- خارهای آبششی بلند هستند.
- حداکثر طول در گونه‌های کفال‌ماهیان 90 سانتیمتر است.
- بسیاری گونه‌ها، زندگی گله‌ای دارند.
- این خانواده بومی دریای خزر نیستند و در سال‌های ابتدائی دهه سی میلادی، بچه‌ماهیان یکی دو ساله آنها از دریای سیاه به دریای خزر پیوند زده شده است.
- اغلب از جلبک‌ها، دیاتومه‌ها و مواد آواری کف به عنوان غذا استفاده می‌کنند.
- در مناطق ساحلی دریا زیست کرده و وارد مصب‌ها و آب شیرین نیز می‌شوند.
- بیشتر گونه‌ها تغییرات شوری را تحمل می‌کنند، بطوریکه از آب‌های شیرین تا آب‌های با شوری 75 جزء در هزار نیز برای آنها قابل‌تحمل است.
- اغلب گونه‌ها در دریا تخمریزی می‌کنند.
- به علت رشد سریع و مقاوم بودن، ماهی پرورشی با ارزشی به حساب می‌آیند.
- جزو ماهیان بسار مناسب جهت مصرف خوراکی انسان بوده و بصورت تازه، منجمد، شور و خشک مصرف می‌گردد.
- صید آنها با تور گردان ساحلی، تور ثابت، ماشک و تور بالارونده انجام می‌گیرد.
• جنس‌های کفال‌ماهیان ایران در دریای خزر:
• گونه‌های کفال‌ماهیان دریای خزر:
دوگونه از این خانواده از دریای سیاه به دریای خزر معرفی شده است و در آب‌های ایرانی آن دیده می‌شود. گونه سوم نیز تنها بصورت پرورشی در آبگیرها و استخرهای حوضه دریای خزر حضور دارد.
|
